Tradiziun e tradiziuns

Avon buca ditg hai jeu legiu il cudisch cul tetel: “Zu spät” digl anteriur avat da Nossadunnaun Martin Werlen. Igl ei in cudisch provocont el ver senn dil plaid. El cloma nus ord il ruaus. Quei muossa gia la dedicaziun: In Dankbarkeit allen Menschen, die die Kirche nicht in Ruhe lassen.

Jeu vi buc resumar il cudisch, mobein ventilar in patratg che ha fascinau mei. Martin Werlen fa attents sil catechissem dalla Baselgia catolica ch’ei cumparius egl onn 2003 e che differenziescha en nr. 83 clar e bein denter tradiziun e tradiziuns. Leu vegn ei detg che la tradiziun detti vinavon sut l’egida dil s. Spert quei ch’ils apostels hagien surpriu dalla ductrina e digl exempel da Jesus. Las tradiziuns teologicas, liturgicas, disciplinaras e religiusas ein sesviluppadas pér pli tard ellas differentas Baselgias localas. Ins patratgi mo vid las differentas tradiziuns ella Baselgia catolica ed ellas Baselgias ortodoxas. Quellas tradiziuns ein expressiuns da cardientscha ch’ein carschidas en differents loghens e temps e sut l’influenza da differentas culturas. Quellas tradiziuns san vegnir mantenidas, midadas ni schizun abolidas senza che la tradiziun mondi a piarder.

Martin Werlen vesa ella differenza denter tradiziun e tradiziuns ina clav che gidass a sligiar enqual problem e carplina ella Baselgia. El di ch’ils tradiziunalist tegnien tradiziuns (ch’ins sa midar) per la tradiziun (che sebasa sin Jesus). Tradiziuns ein senz’auter impurtontas e duein buca vegnir midadas tenor gusts momentans. Sche tradiziuns ein denton buca pli hablas dad intermediar la  tradiziun cristiana, ston ellas vegnir midadas ni dadas si. Mantener a moda stinada tradiziuns impedescha che la Baselgia sa semetter sin via viers ils carstgauns. Lu regia numnadamein la devisa: “Nus vein ina lescha e tenor quella lescha…”.

La lectura da quei cudisch ha fatg bein a mi. Ella ha dau curascha e svegliau in niev plascher dad esser cristian e da s’engaschar ella Baselgia, perquei ch’igl ei buca memia tard, denton néras uras!

Sur Marcus Flury, spiritual gidonter